Nowelizacja prawa autorskiego

16 marca 2007 roku Sejm uchwalił nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Nowelizacja związana jest z implementacją 4 dyrektyw unijnych – Dyrektywy nr 93/83/EWG z dnia 27 września 1993 r. w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową, Dyrektywy nr 93/98/EWG z dnia 29 października 1993 r. w sprawie harmonizacji czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych; Dyrektywy nr 96/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 1996 r. w sprawie prawnej ochrony baz danych oraz Dyrektywy nr 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej.

Zakres nowelizacji obejmuje:

1. dodanie art. 6 (1) – dotyczącego rozpowszechniania utworu drogą emisji radiowej lub telewizyjnej prowadzonej w sposób satelitarny
2. modyfikacji przepisów dotyczących zasad odpowiedzialności za naruszenie prawa autorskich (art. 79 Prawa autorskiego).
3. modyfikacji zasad procesowych dotyczących ochrony praw autorskich (art. 80 Prawa autorskiego).
4. modyfikacji przepisów dotyczących ochrony fonogramów i wideogramów

Najbardziej interesującym IT zagadnieniem jest zmiana treści art. 79, kluczowego dla rozstrzygania sporów o naruszenie praw. W porównaniu z dotychczasową regulacją, twórca (podmiot uprawniony) uzyskał dodatkowe uprawnienie – „o usunięcie skutków naruszenia”. Dodatkowo – jeżeli zaniechanie niezawinionego naruszenia lub usunięcie jego skutków byłoby dla osoby naruszające niewspółmiernie dotkliwe, za zgodą uprawnionego i na wniosek naruszającego sąd może nakazać zapłatę stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego. Na etapie sporu sądowego możliwe będzie również orzeczenie (na wniosek uprawnionego) o wycofaniu z obrotu, przyznaniu uprawnionemu na poczet należnego odszkodowania lub zniszczeniu bezprawnie wytworzonych przedmiotów, środków i materiałów użytych do ich wytworzenia.

Ciekawa jest też nowelizacja (de facto rozszerzenie) art. 80 prawa autorskiego – teraz w specjalnym 3 - dniowym trybie sąd będzie mógł zobowiązać inną niż pozwany osobę uczestniczącą w procesie naruszenia praw do udzielenia szeregu informacji.

Wraz z prawem autorskim znowelizowano również Prawo własności przemysłowej, ustawę o ochronie baz danych, ustawę o ochronie prawnej odmian roślin oraz Kodeks Postępowania Cywilnego.

W chwili obecnej ustawa jest rozpatrywana w Senacie. Prawdopodobnie będzie omawiana na najbliższym posiedzeniu, tj. 12 i 13 kwietnia 2007r. Tekst ustawy przesłanej do Senatu dostępny jest pod niniejszym adresem.

Podsumowanie

Rewolucji nie ma, doprecyzowano i poszerzono zasady odpowiedzialności za naruszenia praw. Ciekawie może w praktyce wyglądać quasi-ugoda o naprawienie skutków niezawinionego naruszenia praw. Takie naruszenia są stosunkowo częste, teraz mamy wprost opisaną instytucję jak załatwić spór polubownie (choć jak ktoś chciał to i tak mógł).

Na pewno w sprawach „pirackich” będzie miał znaczenie przepis o zniszczeniu czy przekazaniu „bezprawnie wytworzonych przedmiotów”, zwłaszcza, że jego zakres jest szeroki. Ten przepis poniekąd istniał i wcześniej, ale teraz jest umieszczony we „właściwym” miejscu i poprawniej sformułowany.

Na pewno procesowo życie ułatwi rozszerzony art. 80 umożliwiający szybkie uzyskanie informacji od osób uczestniczących w procederze naruszania praw (np. przy procesie dystrybutora przesłuchanie osób które mają nielegalne kopie).